Durven we ook dieper te zoeken naar de oorzaken van de gruweldaden van Anders Breivik? Onderstaand essay van dr. Ad Verbrugge is, wat mij betreft, een van de beste artikelen over de oorzaak van de gebeurtenissen in Noorwegen. Moeten we ons niet eens afvragen hoeveel en waarom er "verweesde" en "ontwortelde" jongeren en ouderen er tegenwoordig op deze wereld rondlopen......
dr. Ad Verbrugge
Breivik rekent vooral af met zijn milieu
Hoe de gruweldaad van Anders Breivik te duiden? Dat is de prangende vraag die zich momenteel aan ons opdringt. De kwalificatie van de dader als 'waanzinnig' is even juist als weinigzeggend, te meer daar het naar zijn eigen zeggen een politieke daad betreft. Dit feit alleen al dwingt ons tot een blik in de spiegel en brengt ons hoe dan ook voor de vraag naar de dynamiek van het huidige maatschappelijke en politieke klimaat. In Nederland voelt Wilders zich gedwongen om zich met ferme taal te distantiëren van een terrorist die zegt hem te bewonderen en die deels ook zijn taal spreekt en analyses deelt. Voordat we naar aanleiding daarvan wat al te gemakkelijke conclusies trekken, is het zaak dat we ons eerst eens afvragen wat er aan de hand is.
Opmerkelijk genoeg bleek vrijwel meteen na de aanslag dat een groot deel van het publiek een verwantschap voelt tussen deze aanslag en moslimaanslagen. Dit zou ons op zichzelf natuurlijk al te denken moeten geven; de eerste vraag is dan echter waarin die verwantschap gelegen zou kunnen zijn.
In ons eigen land hebben we de laatste tien jaar nogal wat politieke moorden gezien. De zelfmoordautoaanslag van Karst Tates op het koninklijk huis was in feite een politieke aanslag, hoewel ze niet echt een ideologische horizon had. Dat was uitdrukkelijk wel het geval bij de moord op Pim Fortuyn door Volkert van der Graaf - overigens ook een moordenaar uit het 'eigen volk' en geen islamiet. De kogel kwam hier van 'links', zo werd wel gezegd. Bij de moord op Theo van Gogh door Mohammed B. kwam de kogel uit de hoek van de radicale islam. Met Breivik erbij lijkt de kogel inmiddels van alle kanten te kunnen komen: van links en van rechts en van boven en van onder zou je bijna zeggen. De vraag waar de kogel vandaan komt is daarom misschien wel een stuk minder belangrijk dan de vraag wie hem afvuurt.
Regelmatig viel dezer dagen ook de term 'lone wolf' te horen als typering van de persoonlijkheid van de dader. Dat is veelzeggend. Het gaat hier wat mij betreft om meer dan het feit dat dergelijke jongemannen geheel op zichzelf tot hun daad zijn overgegaan: Zij worden kennelijk opgevat als een soort eenzame wolven, die verbeten en vol wrok, argwaan en haat door de wereld zwerven. Klaarblijkelijk voelen zij zich niet thuis in de wereld en zijn zij - ondanks alle (virtuele) vriendschappen en netwerken - in hun meest fundamentele emoties, overwegingen en handelingen eenzaam. Er zit iets ontheemds en 'nomadisch' in deze woedende jongemannen. Hun daad van terrorisme is niet alleen politiek, maar vooral ook persoonlijk en cultureel gemotiveerd. Men leze daartoe Dostojewski's Boze geesten of Misdaad en straf - waarvan meer valt te leren dan van menige hedendaagse duiding van de terrorist.
Net zomin als Osama bin Laden of Joran van der Sloot komt Anders Breivik uit een economisch achtergesteld of cultureel onderontwikkeld milieu. Evenmin valt hij als kansarm te typeren. Zijn vader was een Noorse diplomaat die werkzaam was in London, waar ook Anders geboren werd. Anders is echt een kind van zijn tijd: zijn vader had reeds drie kinderen uit een eerder huwelijk toen hij Anders verwekte bij zijn nieuwe vrouw, met wie hij slechts een kortstondig huwelijk zou hebben. De moeder van Anders keerde met haar 1-jarige zoon terug naar Noorwegen, waar zij later zou hertrouwen met een militair. Anders zag zijn vader weinig en verbrak zelf op 15/16-jarige leeftijd het contact met hem. Hij spreekt openlijk zijn afkeer jegens zijn vader uit. Ook over zijn moeder is Breivik negatief: hoewel hij wel tot op late leeftijd bij haar is blijven wonen, heeft hij diepe minachting voor haar 'superliberale' opvattingen, haar matriarchale opstelling en haar algehele gebrek aan discipline. Opgroeien bij zijn moeder heeft hem in zijn eigen ogen en tot zijn eigen afgrijzen 'vervrouwelijkt'. Een vriendin heeft hij niet en er wordt openlijk gespeculeerd over zijn mogelijke homoseksualiteit.
Alleen al deze elementen uit Breiviks levensgeschiedenis zetten zijn manifest in een ander licht: zijn uitvoerige kritiek op de westerse samenleving - de decadentie van de ontwortelde internationale elites die het volk hebben verraden, de destructieve nivellering van de cultuur die is uitgegaan van de cultuurmarxisten, het ideaal van de multiculturele samenleving waaruit de islam als directe bedreiging van de westerse traditie is voortgekomen - is tegelijkertijd ook een 'ideologische kritiek' op zijn eigen ouders, zijn opvoeding en op zichzelf.
Zijn eigen feminisering verachtend opent hij de aanval op het matriarchaat waarvan zijn eigen moeder een representant is en op de politieke bureaucratische elite waarvan zijn in Frankrijk woonachtige vader ooit deel uitmaakte. Het lijkt 'payback time' te worden voor de generatie van de jaren zestig met hun hoogdravende idealen. Wat Anders Breivik niettemin lijkt te ontgaan, is dat de vorm die zijn postmoderne kruistocht aanneemt wel degelijk wordt bepaald door datgene waartegen hij zich verzet. Hij is, om met Pim Fortuyn te spreken, 'verweesd' - en juist daarin een typisch product van een sociaal-cultureel milieu waarin de revolutie van de jaren zestig heeft huisgehouden. Breivik is een losgeslagen jongeman die in de postmoderne consumptiecultuur geen zin meer kan ervaren en die wanhopig op zoek is naar richting: het 'I Can't Get No Satisfaction' dat uitmondt in 'Sympathy for the Devil'.
Een centraal motief daarin is de pijnlijke afwezigheid van de vader als cultuurdrager en als degene die de jongen mede kan invoeren in de zinvolle wereld van volwassenen. Dat is dan ook een van de dingen die er met Breivik lijkt te zijn misgegaan, getuige ook de afwezigheid van een vriendin en het bij zijn moeder wonen. Breivik wil of kan zijn volwassen leven niet vormgeven, hij ziet daar niet meer de zin van in. Bij menig moslimterrorist in het Westen is een vergelijkbare levensproblematiek bespeurbaar: de ervaring van de zinverlies, de afwezigheid van de vader, het losraken uit tradities en de gekunstelde reconstructie ervan door terug te grijpen op een roemrijk verleden, vervreemding en isolatie en het zich terugtrekken in de eigen belevingswereld - al dat niet met behulp van de moderne virtuele biotoop van wargames en internet. De doffe pijn van het culturele zinverlies wordt verdoofd met een gefantaseerde heilsgeschiedenis waarin slechts nog door zware strijd en een groot lijden verlossing mogelijk is.
Breivik compenseert zijn wankele ego en de genoemde ervaring van zinverlies door vanuit het door hem geconstrueerde 'grote verhaal' een haast religieuze betekenis aan zijn eigen persoon toe te kennen en zich aan een gefantaseerd nieuw hoger gezag en missie te
onderwerpen. De vader wordt gesublimeerd in een kwaadaardige 'ontaarde' gestalte die wraak wil nemen voor het zinverlies. Maar hoe onzinnig en gevaarlijk gestoord misschien ook, zowel de moslimterrorist als Anders Breivik probeert met zijn daad op een eigenaardige manier een soort van 'zin' te geven aan zijn leven. Dit is het actieve 'nihilisme' van hun daad waarin zij de bestaande wereld juist uit woede lijken te willen vernietigen, omdat die hun geen zin geeft. Het lijkt dan ook wel of zowel de radicaliserende islamterrorist als Anders Breivik nu juist de allesverwoestende strijd met een vijand nodig heeft, precies om zelf überhaupt een identiteit, missie en zinervaring te hebben. Zonder deze strijd opent zich de spirituele leegte van hun eigen positie, zij belichamen in die zin alleen nog maar 'tegencultuur'.
Daarmee stuiten we onmiskenbaar op een centraal probleem van de (westerse) postmoderne samenleving. Het lijdt geen twijfel dat de woorden en gedachten waarvan Breivik gebruikmaakt, al langer rondwaren door Europa. Bij het postmoderne gebrek aan grote verhalen kunnen bij uitstek in onze virtuele biotoop 'nieuwe grote verhalen' de kop opsteken en kan iemand zich achter de computer al schietend, schrijvend en scheldend veel groter wanen dan hij in de aardse werkelijkheid is. De geschiedenis zelf neemt voor hem de vorm van een game aan waarin hij de hoofdrol speelt en op zoek is naar 'volgers'. Het meest verontrustende aan de daad van Breivik is dan ook misschien wel dat zij misschien niet eens zo verbazingwekkend meer is.
Anders Breivik zou een 'lone wolf' zijn, verbeten en vol wrok. Zijn daad is vooral de uitdrukking van culturele ontworteling.
30 juli 2011 dr. Ad Verbrugge
Bovenstaand essay is op zaterdag 30 juli 2011 gepubliceerd in het Financieel dagblad
8 augustus 2011
Kogels in Noorwegen kwamen van zieke geest
01-08-2011 14:00 | Jan van Klinken
De kogels kwamen in Noorwegen van rechts, zoals dat heet. Maar wat is daarover een onzin gedebiteerd, zeg. Alsof Anders Behring Breivik in zijn eentje de voorhoede vormde van een horde bruinhemden die onder aansporing van Wilders iedereen die niet van vreemde smetten vrij is de Noordzee wil indrijven. Hoe fout kan het oproepen van valse beelden zijn.
Dat op internet allerlei slag volk de aanslagen in Noorwegen zou aangrijpen om islamcritici verdacht te maken, viel te voorzien. Daar was ik dan ook niet verbaasd over. Net zo goed als er gemankeerde lieden zijn die het bestonden om de wrede massamoord goed te praten. Sommigen kunnen nu eenmaal de verleiding niet weerstaan om in het open riool dat internet heet hun verzuurde braaksel uit te kotsen.
Nee, dat serieuze deelnemers aan het maatschappelijk debat de golven van afschuw en verontwaardiging over wat er in Noorwegen is gebeurd naar zich toe probeerden te trekken – dat was pas echt misselijkmakend. De slachtoffers waren nog niet eens begraven en toen begon het al.
Ik weet niet wat stuitender was: de oproep van GroenLinks om tot een Kamerdebat te komen over „de angst voor buitenlanders”, of de reactie van een blogger op de linkse website Joop. Na Oslo en Utoya werd het volgens hem tijd „om ons af te vragen of wij in Nederland een structurele geweldsdreiging hebben uit de rechts-extremistische hoek.” Hij noemde met name CDA en VVD, die volgens hem met hetzelfde vuur spelen „als Elsevier, De Telegraaf en Wilders al jaren doen.” Zij roepen weliswaar niet op tot geweld, „maar er is een kans dat een kwetsbaar deel van de bevolking op termijn geweld gaat gebruiken onder dit spervuur van lelijke woorden over linkse en islamitische mensen.”
Ja, zo lust ik er nog wel een paar. De commentator van deze krant heeft in de loop der jaren al heel wat keren de vrijzinnigheid in kerkelijk Nederland gehekeld. Moeten we daarom bang zijn dat er op een zolderkamer een doorgedraaid type na lezing van weer zo’n commentaar zijn dubbelloops jachtgeweer van onder zijn bed haalt en een kerkgebouw met een ‘foute’ modaliteit binnendringt om daar wild om zich heen te gaan schieten? Wat een flauwekul.
Zou Breivik dan helemaal niet zijn aangezet tot geweld? Geweldplegers kunnen toch immers een ideologische agenda hebben? Neem Volkert van der G., de moordenaar van Pim Fortuyn. Of Mohammed B., de moslim die Theo van Gogh doodschoot. Of de orthodoxe Jood Yigal Amir, die de Israëlische premier Rabin in 1995 om het leven bracht. Of de extremisten achter 11 september.
Wat deze daders echter onderscheidt van Breivik en iemand als Tristan van der V., is dat ze uitblonken in kille berekening en een maximaal effect van hun moordpartij bereikten. Het oogmerk van Volkert van der G. was om te voorkomen dat iemand die hij beschouwde als zijn gevaarlijkste tegenstander, aan de macht zou komen. Hoe duivels zijn actie ook was, hij is daarin uitstekend geslaagd. Fortuyn was op weg om een heel belangrijke rol te gaan spelen, en dat werd door een kogel van links verijdeld.
De Jood Amir vond dat Rabin met zijn vredespolitiek een bedreiging vormde voor het voortbestaan van Israël. Of dat zo was, zal nooit bewezen kunnen worden, maar een volslagen domme redenering was het zeker niet. En de extremisten van 11 september 2001 wilden een heilige oorlog op gang brengen waarbij de goeden tegenover de kwaden zouden komen te staan. Vanuit hun perceptie zijn ze daarin ongekend succesvol geweest.
Maar wat is het effect van de gruweldaden van Breivik? Hij heeft alleen maar een zee van ellende, wanhoop en verdriet achtergelaten. De door hem gewraakte politieke partij met de in zijn ogen veel te softe standpunten over de islam zal geen kiezer minder trekken en van de weeromstuit echt niet voor de harde lijn kiezen. Het enige wat hij bereikte, is dat Noorwegen in verwarring raakte, maar niet over het thema dat Breivik graag op de agenda wilde zetten.
Het verschil tussen daders als Volkert van der G., Mohammed B., de Jood Amir en genoemde moslimextremisten aan de ene kant en Breivik en Tristan van der V. aan de andere kant, is te vinden in hun hersenpan. Daar heb je geen psychiaters voor nodig. Volkert van der G., Mohammed B. en Amir zijn tot langdurige vrijheidsstraffen veroordeeld en werden toerekeningsvatbaar verklaard.
Het lijdt geen twijfel dat Tristan van der G. daarentegen tbs zou hebben gekregen. Die moest in de eerste plaats worden behandeld. Ik ken het Noorse systeem niet, maar als Breivik in Nederland werd berecht, verdween ook hij ongetwijfeld in een tbs-kliniek. Zulke mensen zijn ernstig ziek in hun hoofd, zoals ook de advocaat van Breivik heeft verklaard. Hadden ze een lichamelijke aandoening van dezelfde ernst, dan moesten ze onmiddellijk naar de intensive care. Maar een stoornis in het brein kan helaas goed worden gemaskeerd. In een tijd waarin mensen veel makkelijker dan voorheen de anonimiteit kunnen kiezen, is dat geen opwekkende gedachte. Daarover lees je weinig, want daar is geen politieke boter uit te braden.
De kogels kwamen in Noorwegen van rechts, zoals dat heet. Maar wat is daarover een onzin gedebiteerd, zeg. Alsof Anders Behring Breivik in zijn eentje de voorhoede vormde van een horde bruinhemden die onder aansporing van Wilders iedereen die niet van vreemde smetten vrij is de Noordzee wil indrijven. Hoe fout kan het oproepen van valse beelden zijn.
Dat op internet allerlei slag volk de aanslagen in Noorwegen zou aangrijpen om islamcritici verdacht te maken, viel te voorzien. Daar was ik dan ook niet verbaasd over. Net zo goed als er gemankeerde lieden zijn die het bestonden om de wrede massamoord goed te praten. Sommigen kunnen nu eenmaal de verleiding niet weerstaan om in het open riool dat internet heet hun verzuurde braaksel uit te kotsen.
Nee, dat serieuze deelnemers aan het maatschappelijk debat de golven van afschuw en verontwaardiging over wat er in Noorwegen is gebeurd naar zich toe probeerden te trekken – dat was pas echt misselijkmakend. De slachtoffers waren nog niet eens begraven en toen begon het al.
Ik weet niet wat stuitender was: de oproep van GroenLinks om tot een Kamerdebat te komen over „de angst voor buitenlanders”, of de reactie van een blogger op de linkse website Joop. Na Oslo en Utoya werd het volgens hem tijd „om ons af te vragen of wij in Nederland een structurele geweldsdreiging hebben uit de rechts-extremistische hoek.” Hij noemde met name CDA en VVD, die volgens hem met hetzelfde vuur spelen „als Elsevier, De Telegraaf en Wilders al jaren doen.” Zij roepen weliswaar niet op tot geweld, „maar er is een kans dat een kwetsbaar deel van de bevolking op termijn geweld gaat gebruiken onder dit spervuur van lelijke woorden over linkse en islamitische mensen.”
Ja, zo lust ik er nog wel een paar. De commentator van deze krant heeft in de loop der jaren al heel wat keren de vrijzinnigheid in kerkelijk Nederland gehekeld. Moeten we daarom bang zijn dat er op een zolderkamer een doorgedraaid type na lezing van weer zo’n commentaar zijn dubbelloops jachtgeweer van onder zijn bed haalt en een kerkgebouw met een ‘foute’ modaliteit binnendringt om daar wild om zich heen te gaan schieten? Wat een flauwekul.
Zou Breivik dan helemaal niet zijn aangezet tot geweld? Geweldplegers kunnen toch immers een ideologische agenda hebben? Neem Volkert van der G., de moordenaar van Pim Fortuyn. Of Mohammed B., de moslim die Theo van Gogh doodschoot. Of de orthodoxe Jood Yigal Amir, die de Israëlische premier Rabin in 1995 om het leven bracht. Of de extremisten achter 11 september. Wat deze daders echter onderscheidt van Breivik en iemand als Tristan van der V., is dat ze uitblonken in kille berekening en een maximaal effect van hun moordpartij bereikten. Het oogmerk van Volkert van der G. was om te voorkomen dat iemand die hij beschouwde als zijn gevaarlijkste tegenstander, aan de macht zou komen. Hoe duivels zijn actie ook was, hij is daarin uitstekend geslaagd. Fortuyn was op weg om een heel belangrijke rol te gaan spelen, en dat werd door een kogel van links verijdeld.
De Jood Amir vond dat Rabin met zijn vredespolitiek een bedreiging vormde voor het voortbestaan van Israël. Of dat zo was, zal nooit bewezen kunnen worden, maar een volslagen domme redenering was het zeker niet. En de extremisten van 11 september 2001 wilden een heilige oorlog op gang brengen waarbij de goeden tegenover de kwaden zouden komen te staan. Vanuit hun perceptie zijn ze daarin ongekend succesvol geweest.
Maar wat is het effect van de gruweldaden van Breivik? Hij heeft alleen maar een zee van ellende, wanhoop en verdriet achtergelaten. De door hem gewraakte politieke partij met de in zijn ogen veel te softe standpunten over de islam zal geen kiezer minder trekken en van de weeromstuit echt niet voor de harde lijn kiezen. Het enige wat hij bereikte, is dat Noorwegen in verwarring raakte, maar niet over het thema dat Breivik graag op de agenda wilde zetten.
Het verschil tussen daders als Volkert van der G., Mohammed B., de Jood Amir en genoemde moslimextremisten aan de ene kant en Breivik en Tristan van der V. aan de andere kant, is te vinden in hun hersenpan. Daar heb je geen psychiaters voor nodig. Volkert van der G., Mohammed B. en Amir zijn tot langdurige vrijheidsstraffen veroordeeld en werden toerekeningsvatbaar verklaard.
Het lijdt geen twijfel dat Tristan van der G. daarentegen tbs zou hebben gekregen. Die moest in de eerste plaats worden behandeld. Ik ken het Noorse systeem niet, maar als Breivik in Nederland werd berecht, verdween ook hij ongetwijfeld in een tbs-kliniek. Zulke mensen zijn ernstig ziek in hun hoofd, zoals ook de advocaat van Breivik heeft verklaard. Hadden ze een lichamelijke aandoening van dezelfde ernst, dan moesten ze onmiddellijk naar de intensive care. Maar een stoornis in het brein kan helaas goed worden gemaskeerd. In een tijd waarin mensen veel makkelijker dan voorheen de anonimiteit kunnen kiezen, is dat geen opwekkende gedachte. Daarover lees je weinig, want daar is geen politieke boter uit te braden.
Beleid christelijk-conservatieve regering Hongarije dwingt respect af
18-07-2011 08:07 | Jan van Klinken
Met Hongarije heb ik, om eerlijk te zijn, helemaal niets. Of beter: had. Een jaar of twintig geleden ben ik er eens doorheen getrokken en Boedapest met zijn ligging aan de Donau is zelfs in de grauwe Oost-Europese winter een imposante stad, maar voor de rest kon het land mij niet bekoren. Een hoog Oostblokgehalte, zeg maar.
Toch begint Hongarije de laatste tijd mijn aandacht te trekken. Een week of wat geleden woonde ik een lezing bij van Mariska Orbán-de Haas waarin ze ons het land ten voorbeeld stelde. Behalve dat zij hoofdredacteur is van het Katholiek Nieuwsblad, is ze getrouwd met een Hongaar en zodoende volgt ze de ontwikkelingen in het vaderland van haar eega op de voet. Ze was uitgenodigd door de christelijk-conservatieven en als we Mariska mogen geloven, moet het voor de aanhangers van die beweging een waar eldorado zijn in Hongarije.
Sinds de vorige verkiezingen in 2010 heeft een christelijk-conservatieve alliantie daar een tweederdemeerderheid gekregen in het parlement. Die zou een beleid voeren zoals ChristenUnie en SGP dat voorstaan. Er zijn in Hongarije dan ook andere tijden aangebroken. Het nieuwe kabinet wil de naam van God in de herziene grondwet opnemen en weet zich in het parlement verzekerd van aanvaarding van dat voorstel.
De vergelijking met ChristenUnie en SGP geldt vooral voor moreel-ethische kwesties. Zo voert de nieuwe regering een antiabortusbeleid. Dat is zelfs zo expliciet dat het de woede heeft gewekt van D66-Europarlementariër In ’t Veld. Een beter bewijs dat ze in Boedapest goed bezig zijn, is er niet. Mevrouw In ’t Veld vindt dat de Hongaarse regering haar antiabortusvoorlichtingscampagne per direct moet stoppen. Zij ergert zich groen en geel aan een foto die deel uitmaakt van de campagne, waarop een ongeboren baby is te zien met als onderschrift: „Ik begrijp dat je nog niet klaar voor me bent, maar laat me alsjeblieft leven.” De Hongaarse regering pleit voor adoptie in plaats van abortus.
Volgens de D66-Europarlementariër wordt de campagne met Europees geld betaald en iets ergers kan ze zich bijna niet voorstellen. Ze heeft inmiddels gehoor gevonden bij Eurocommissaris Viviane Reding van Justitie. Nou ja, bij al het gestuntel binnen de EU rond de schuldencrisis kan dit er ook nog wel bij.
Tot zover heeft Mariska het gelijk helemaal aan haar kant. In Hongarije lijkt inderdaad sprake van een opzienbarende ontwikkeling, waarbij ik ook wel meteen wil aantekenen dat de regering van het land een gelukkiger hand heeft in haar stellingname tegen abortus dan de hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad. In een open brief aan het VVD-Kamerlid Hennis-Plasschaert refereerde zij vorig jaar aan de miskramen van de parlementariër.
Aanleiding was de reactie van de VVD’er op een protestactie van hulpbisschop De Jong van Roermond, die Tweede Kamerleden een plastic popje in de vorm van een foetus had toegestuurd. Walgelijk, noemde mevrouw Hennis die actie. Mariska de Haas vond toen dat ze in de pen moest klimmen en het VVD-Kamerlid aan haar miskramen moest herinneren. Dom en onkies natuurlijk, wat ze zelf naderhand ook wel toegaf, maar toen was het kwaad al geschied.
Maar goed, we zouden het over Hongarije hebben en wat in dat verband niet onvermeld mag blijven, is dat het economisch beleid van de nieuwe, conservatieve regering een groot succes lijkt te worden. Het Internationaal Monetair Fonds, dat zich dag in dag uit het hoofd breekt hoe het andere landen niet ver van Hongarije van de ondergang moet redden, is opmerkelijk lovend. De politici die nu aan de macht zijn, doen het veel beter dan hun socialistische voorgangers. Het gewenste begrotingstekort van 3 procent in 2011 wordt gehaald, de inflatie is min of meer stabiel, de export groeit een beetje en de auto-industrie doet het goed. Eindelijk weer licht aan de horizon.
Alsof het niet op kan, heeft het Hongaarse parlement maandag ook nog eens ingestemd met het invoeren van een zogeheten ‘hamburgerheffing’. Dat is een aanduiding die wat kort door de bocht gaat, maar die erop neerkomt dat het land belasting gaat heffen op producten met hoge gehaltes aan vet, suiker, zout en cafeïne.
De maatregel heeft eigenlijk geen uitleg nodig. Net als de rest van Europa kampt het land in toenemende mate met gezondheidsproblemen die het gevolg zijn van overmatige consumptie van vetten en suikers. Je kunt dan de boel op z’n beloop laten totdat de kosten van de gezondheidszorg –net als bij ons– de pan uitrijzen of gewoon maatregelen treffen. De bevolking ontmoedigen om sorbets en snacks naar binnen te werken, is natuurlijk een impopulaire bezigheid, maar je neemt als politicus wel je verantwoordelijkheid. Of de maatregel toereikend zal zijn, is iets anders, maar alles is beter dan niets doen en het signaal is in ieder geval glashelder. Wat mij betreft zijn het kanjers, daar in Boedapest. Emigreren naar het land zal ik niet snel doen en ik zie Bart Jan Spruyt en de zijnen zich er voorlopig ook nog niet vestigen, maar wat mij betreft nemen we ons petje toch even heel diep af voor de Hongaren.
Met Hongarije heb ik, om eerlijk te zijn, helemaal niets. Of beter: had. Een jaar of twintig geleden ben ik er eens doorheen getrokken en Boedapest met zijn ligging aan de Donau is zelfs in de grauwe Oost-Europese winter een imposante stad, maar voor de rest kon het land mij niet bekoren. Een hoog Oostblokgehalte, zeg maar.
Toch begint Hongarije de laatste tijd mijn aandacht te trekken. Een week of wat geleden woonde ik een lezing bij van Mariska Orbán-de Haas waarin ze ons het land ten voorbeeld stelde. Behalve dat zij hoofdredacteur is van het Katholiek Nieuwsblad, is ze getrouwd met een Hongaar en zodoende volgt ze de ontwikkelingen in het vaderland van haar eega op de voet. Ze was uitgenodigd door de christelijk-conservatieven en als we Mariska mogen geloven, moet het voor de aanhangers van die beweging een waar eldorado zijn in Hongarije.
Sinds de vorige verkiezingen in 2010 heeft een christelijk-conservatieve alliantie daar een tweederdemeerderheid gekregen in het parlement. Die zou een beleid voeren zoals ChristenUnie en SGP dat voorstaan. Er zijn in Hongarije dan ook andere tijden aangebroken. Het nieuwe kabinet wil de naam van God in de herziene grondwet opnemen en weet zich in het parlement verzekerd van aanvaarding van dat voorstel.
De vergelijking met ChristenUnie en SGP geldt vooral voor moreel-ethische kwesties. Zo voert de nieuwe regering een antiabortusbeleid. Dat is zelfs zo expliciet dat het de woede heeft gewekt van D66-Europarlementariër In ’t Veld. Een beter bewijs dat ze in Boedapest goed bezig zijn, is er niet. Mevrouw In ’t Veld vindt dat de Hongaarse regering haar antiabortusvoorlichtingscampagne per direct moet stoppen. Zij ergert zich groen en geel aan een foto die deel uitmaakt van de campagne, waarop een ongeboren baby is te zien met als onderschrift: „Ik begrijp dat je nog niet klaar voor me bent, maar laat me alsjeblieft leven.” De Hongaarse regering pleit voor adoptie in plaats van abortus.
Volgens de D66-Europarlementariër wordt de campagne met Europees geld betaald en iets ergers kan ze zich bijna niet voorstellen. Ze heeft inmiddels gehoor gevonden bij Eurocommissaris Viviane Reding van Justitie. Nou ja, bij al het gestuntel binnen de EU rond de schuldencrisis kan dit er ook nog wel bij.
Tot zover heeft Mariska het gelijk helemaal aan haar kant. In Hongarije lijkt inderdaad sprake van een opzienbarende ontwikkeling, waarbij ik ook wel meteen wil aantekenen dat de regering van het land een gelukkiger hand heeft in haar stellingname tegen abortus dan de hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad. In een open brief aan het VVD-Kamerlid Hennis-Plasschaert refereerde zij vorig jaar aan de miskramen van de parlementariër.Aanleiding was de reactie van de VVD’er op een protestactie van hulpbisschop De Jong van Roermond, die Tweede Kamerleden een plastic popje in de vorm van een foetus had toegestuurd. Walgelijk, noemde mevrouw Hennis die actie. Mariska de Haas vond toen dat ze in de pen moest klimmen en het VVD-Kamerlid aan haar miskramen moest herinneren. Dom en onkies natuurlijk, wat ze zelf naderhand ook wel toegaf, maar toen was het kwaad al geschied.
Maar goed, we zouden het over Hongarije hebben en wat in dat verband niet onvermeld mag blijven, is dat het economisch beleid van de nieuwe, conservatieve regering een groot succes lijkt te worden. Het Internationaal Monetair Fonds, dat zich dag in dag uit het hoofd breekt hoe het andere landen niet ver van Hongarije van de ondergang moet redden, is opmerkelijk lovend. De politici die nu aan de macht zijn, doen het veel beter dan hun socialistische voorgangers. Het gewenste begrotingstekort van 3 procent in 2011 wordt gehaald, de inflatie is min of meer stabiel, de export groeit een beetje en de auto-industrie doet het goed. Eindelijk weer licht aan de horizon.
Alsof het niet op kan, heeft het Hongaarse parlement maandag ook nog eens ingestemd met het invoeren van een zogeheten ‘hamburgerheffing’. Dat is een aanduiding die wat kort door de bocht gaat, maar die erop neerkomt dat het land belasting gaat heffen op producten met hoge gehaltes aan vet, suiker, zout en cafeïne.
De maatregel heeft eigenlijk geen uitleg nodig. Net als de rest van Europa kampt het land in toenemende mate met gezondheidsproblemen die het gevolg zijn van overmatige consumptie van vetten en suikers. Je kunt dan de boel op z’n beloop laten totdat de kosten van de gezondheidszorg –net als bij ons– de pan uitrijzen of gewoon maatregelen treffen. De bevolking ontmoedigen om sorbets en snacks naar binnen te werken, is natuurlijk een impopulaire bezigheid, maar je neemt als politicus wel je verantwoordelijkheid. Of de maatregel toereikend zal zijn, is iets anders, maar alles is beter dan niets doen en het signaal is in ieder geval glashelder. Wat mij betreft zijn het kanjers, daar in Boedapest. Emigreren naar het land zal ik niet snel doen en ik zie Bart Jan Spruyt en de zijnen zich er voorlopig ook nog niet vestigen, maar wat mij betreft nemen we ons petje toch even heel diep af voor de Hongaren.
Back
Beste lezer,
Na een afwezigheid van ruim 6 weken (waarin veel is gebeurd in de wereld) hopen we vanaf deze week weer regelmatig iets te publiceren op dit blog.
Natuurlijk ook wekelijks de column van Jan van Klinken.
Jan van Klinken is (naast Peter Siebelt, Sike Bax, Johann Grünbauer en Bart Jan Spruyt) tevens medewerker van de nieuwe rechts-conservatieve periodiek Clear Facts. Een proefnummer kunt u vi de site opvragen.
Ook houden we u via dit blog op de hoogte van activiteiten binnen "Conservatief Nederland".
Wij hopen u hier, maar ook zeker op het Conservatief Cafe te ontmoeten.
Over een maand hoopt het Conservatief Cafe het herfstprogramma 2011 te presenteren. Houd de website in de gaten!
Na een afwezigheid van ruim 6 weken (waarin veel is gebeurd in de wereld) hopen we vanaf deze week weer regelmatig iets te publiceren op dit blog.
Natuurlijk ook wekelijks de column van Jan van Klinken.
Jan van Klinken is (naast Peter Siebelt, Sike Bax, Johann Grünbauer en Bart Jan Spruyt) tevens medewerker van de nieuwe rechts-conservatieve periodiek Clear Facts. Een proefnummer kunt u vi de site opvragen.
Ook houden we u via dit blog op de hoogte van activiteiten binnen "Conservatief Nederland".
Wij hopen u hier, maar ook zeker op het Conservatief Cafe te ontmoeten.
Over een maand hoopt het Conservatief Cafe het herfstprogramma 2011 te presenteren. Houd de website in de gaten!
Abonneren op:
Posts (Atom)